تدوین جامع چارچوب ابعاد و مؤلفه‌های فین‌تک | ||
| علوم و فنون مدیریت اطلاعات | ||
| مقاله 3، دوره 11، شماره 2، شهریور 1404، صفحه 71-92 اصل مقاله (3.51 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22091/stim.2024.11216.2151 | ||
| نویسندگان | ||
| حوریه اعرابی‌مقدم1؛ علیرضا مؤتمنی* 2؛ علی اوتارخانی1 | ||
| 1دانشکده مدیریت و حسابداری، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران | ||
| 2گروه مدیریت صنعتی و فناوری اطلاعات، دانشکده مدیریت وحسابداری، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| هدف: فین‌تک به‌عنوان یک صنعت نوظهور با ماهیت نوآورانه و چابک، چالش‌هایی را برای حکمرانان و مراجع ذی‌صلاحِ قانونی برای اجرای حکمرانی فین‌تک به وجود آورده است. بنابراین، تعیین جامع و دقیق ابعاد فین‌تک یک نیاز اساسی برای حکمرانیِ کارآمد و مؤثر فین‌تک است. به دلیل وجود خلأ پژوهشی پیرامون ابعاد جامع و چند سطحی برای فین‌تک، پژوهش حاضر با هدف بررسی مطالعات موجود در مورد ابعاد فین‌تک و معرفی یک چارچوب جامع از ابعاد و مؤلفه‌های فین‌تک به انجام رسید. روش: در این پژوهش از روش آمیخته متشکل از روش‌های کمّی و کیفی استفاده شد. در بخش کیفی، پژوهش‌های موجود در پایگاه‌های اطلاعاتی معتبر مانند Google Scholar، Science Direct، Research Gate و برخی دیگر، با بررسی نظام‌مند ادبیات و تحلیل محتوا بر اساس کلیدواژه‌های فین‌تک، فناوری مالی، حکمرانی فین‌تک، ابعاد فین‌تک و مؤلفه‌های فین‌تک انتخاب شدند تا کار جمع‌آوری اطلاعات در مورد ابعاد فین‌تک به همراه مسائل حیاتی که می‌توانند ابعاد جدیدی را شکل دهند، انجام گیرد. بنابراین، ابعاد اولیه فین‌تک و مؤلفه‌های متناظر آن استخراج و طبقه‌بندی شد. سپس چارچوبی برای ابعاد و مؤلفه‌های فین‌تک ارائه شد. سعی بر آن بوده که ابعاد و مؤلفه‌ها با بیشترین افراز طبقه‌بندی شوند و هم‌پوشانی احتمالی به حداقل رسیده یا کاملاً اجتناب شود. در بخش کمّی، چارچوب، ابعاد و مؤلفه‌ها به ترتیب با استفاده از دلفی فازی و تحلیل عاملی تأییدی اعتبارسنجی شدند. در این راستا، برای فازی دلفی، نظرات 15 نفر از کارشناسان از طریق پرسش‌نامة استاندارد جمع‌آوری شد و از Excel برای محاسبات استاندارد بعدی استفاده گردید. همچنین برای تحلیل عاملی تأییدی، نظرات 220 خبره با استفاده از پرسش‌نامه استاندارد جمع‌آوری شد و محاسبات بعدی در SPSS انجام گردید. خبرگان با نمونه‌گیری تصادفی از بین جامعة خبرگان رشته‌های مدیریت صنعتی، مدیریت فناوری اطلاعات، مدیریت راهبردی، مدیریت مالی، حسابداری، مدیریت دولتی، مهندسی کامپیوتر، مهندسی برق، مهندسی صنایع دارای مدرک کارشناسی ارشد یا بالاتر و حداقل 5 سال سابقة کار در منصب مدیریت یا معاونت مربوط به صنعت فین‌تک انتخاب شدند. یافته‌ها: بر اساس پیشینة پژوهش، سه بُعد پیشنهادی شامل کسب‌وکاری، فنی، تنظیم و نظارت است که هر کدام دارای مؤلفه‌های متناظر خود هستند. بُعد کسب‌وکاری به شرکت‌ها و مدل‌های کسب‌وکاری، بُعد فنی شامل فناوری، تجهیزات/ابزار، محصولات/خدمات و بُعد تنظیم و نظارت به بحث قواعد اسلامی، تنظیم‌گری و نظارت اشاره دارد. در نهایت، هر سه بُعد و هشت مؤلفه توسط خبرگان اعتبارسنجی و چارچوب پیشنهادی مورد تایید قرار گرفت. نتیجه‌گیری: تعیین ابعاد و مؤلفه‌های فین‌تک با هدف دست‌یابی به حکمرانیِ مناسب فین‌تک امری ضروری است. چارچوب اعتبارسنجی‌شده متشکل از سه بُعد و هشت مؤلفه برای فین‌تک در این زمینه کمک‌کننده است. این موضوع را می‌توان از جنبه‌های مختلف مورد بحث قرار داد. اول، ادبیات مربوط به ابعاد و مؤلفه‌های فین‌تک متنوع بود، اما به قدر کفایت غنی و دارای طبقه‌بندی جامع نیستند. این به این دلیل است که هر پژوهش، این موضوع را از زاویة نگاهِ خود بررسی می‌کند و طبقه‌بندی‌های تکراری برای ابعاد فین‌تک ارائه شده‌است. دوم، در طول سال‌های اولیة ظهور فین‌تک، مسائل فنی آن به دلیل نوآوری‌های مبتنی بر فناوری مانند پیشرفت در ذخیره‌سازی داده‌ها و زیرساخت‌ها، بیشتر مطرح بودند، و از این رو، آنها حجم زیادی از اطلاعات را در مورد ابعاد و مؤلفه‌های فین‌تک تشکیل می‌دهند. با معرفی چارچوب‌های حکمرانی مدرن مانند حکمرانی تنظیم‌گری، روند معرفی ابعاد فین‌تک به سمت مسائل تنظیم‌گری حرکت کرد و این امر توجه گسترده‌ای را به تنظیم‌گری فین‌تک به عنوان یک الزام ضروری، جلب کرد. بحث پیرامون تنظیم‌گری فین‌تک در حال حاضر تعداد زیادی از پژوهش‌ها را تشکیل می‌دهد و این امر ما را مجاب به اختصاص یک بُعد مجزا علاوه بر سایر ابعاد رایج مانند کسب‌وکاری و فنی، تحت عنوان تنظیم به ابعاد فین‌تک نمود. سوم، نوآورانه‌بودن و جدید‌بودن چارچوب پیشنهادی تایید شده‌است. خبرگان تأیید کردند که طبقه‌بندی ابعاد و انتساب آنها به مؤلفه‌های مناسب مربوطه، پژوهش‌های قبلی را با یکدیگر تلفیق کرده و طبقه‌بندی جدیدی را برای ابعاد فین‌تک ارائه نموده‌است. چهارم، درنظر گرفتن قواعد اسلامی به طور جداگانه حاکی از اهمیت رویکرد اسلامی به تنظیم و نظارت حکمران بود و چارچوب را برای کشورهای اسلامی نیز بومی کرده‌است. پنجم، این چارچوب به حکمرانان و مراجع ذی‌صلاح قانونی کمک می‌کند تا فین‌تک را با رویکردی کل‌نگر و جامع درک و بررسی کنند و همچنین فین‌تک را برای خودِ صنعت شفاف می‌کند. با تعهد به این چارچوب از سوی مراجع ذی‌صلاح قانونی و صنعت فین‌تک، آنها حقوق و مسئولیت متقابل خود را نسبت به یکدیگر کاملاً شفاف خواهند داشت. این ابعاد و مؤلفه‌ها در سطح بین‌المللی با صنعت فین‌تک سازگار است و در عین حال، گنجاندن قوانین و مقررات اسلامی، الزامات کشورهای اسلامی از جمله ایران را برای تنظیم و نظارت بر فین‌تک در نظر می‌گیرد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| فناوری مالی؛ فین‌تک؛ چارچوب ابعاد فین‌تک؛ مؤلفه‌های فین‌تک؛ حکمرانی فین‌تک؛ چارچوب | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Determination of Holistic Fintech Dimensions and Sub-Dimensions Framework | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Hourieh Aarabi Moghaddam1؛ Alireza Motameni2؛ Ali Otarkhani1 | ||
| 1Faculty of Management and Accounting, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran | ||
| 2Department of Industrial and Information Technology Management, Faculty of Management and Accounting, Shahid Beheshti University, Tehran. Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Purpose: Fintech as an emergent industry with innovative and agile nature, has brought about challenges for governors and legal authorities to perform Fintech governance. Therefore, the comprehensive and precise determination of Fintech dimensions is a fundamental requirement for an efficient and effective Fintech governance. Since we lack a research consisting of multi-level holistic dimensions for Fintech, this research aims to investigate current studies on Fintech dimensions and introduce a holistic Fintech dimensions and sub-dimensions framework. Method: We followed mixed method comprising of qualitative and quantitative methods. In qualitative phase, we used Systematic Literature Review and Content Analysis to collect researches available in well-known databases such as Google Scholar, Science Direct, Research Gate and some others, based on key words of Fintech, Financial Technology, Fintech Governance, Fintech Dimensions and Fintech Sub-dimensions, to gather information about Fintech dimensions in addition to major issues capable of forming new dimensions. So, the initial Fintech dimensions and their correspondent sub-dimensions were extracted and classified. Then we contributed to propose a framework for Fintech dimensions and sub-dimensions. We tried to classify dimensions and sub-dimensions with highest partitioning and minimize or avoid probable overlap. In the quantitative phase, within the framework, the sub-dimensions and dimensions were validated utilizing Fuzzy Delphi and Confirmatory Factor Analysis, respectively. In this regard, for Fuzzy Delphi, we gathered 15 experts’ opinion via standard questionnaire and used Excel for further standard calculations. Also for Confirmatory Factor Analysis, we gathered 220 experts’ opinion using standard questionnaire and followed further calculations in SPSS. The experts were randomly selected from a population of Industrial Management, IT Management, Strategic Management, Financial Management, Accounting, Public Administration, Computer Engineering, Electrical Engineering, Industrial Engineering experts with masters or higher level degrees and at least 5 years of working experience in managerial or manager deputy positions relevant to Fintech industry. Findings: Based on literature, three proposed dimensions consisted of Business, Technical, Regulation and Supervision each of which has its correspondent sub-dimensions. Business dimension referred to Firms and Business Models, Technical dimension comprised of Technology, Equipment/ Tool, Products/ Services and, Regulation and Supervision discussed Islamic Law, Regulatory and Supervisory. Finally, all three dimensions and eight sub-dimensions were validated by experts and the proposed framework was approved. Conclusion: Determination of Fintech dimensions and Sub-dimensions is necessary due to the aim of achieving a proper Fintech governance. The validated framework consisting of three dimensions and eight sub-dimensions for Fintech is influential in this regard. This fact can be discussed from various perspectives. First, the literature on Fintech dimensions and sub-dimensions were diverse but not sufficiently rich and holistically categorized. This is because each research looked through the subject from its own lens and provided repetitive classification for Fintech dimensions. Second, technical issues of Fintech were dominant during early years of Fintech advent due to tech-based innovations like progress in data storage and infrastructure, and hence, they comprised a large volume of information on Fintech dimensions. With the introduction of modern governance frameworks such as regulatory governance, the trends of Fintech dimensions moved towards regulatory issues and this attracted a massive attention on regulatory of Fintech as discussed it as a must. Discussions on regulatory of Fintech now form a large number of researches and this satisfied us to dedicate a dimension to this issue of Fintech in addition to other common dimensions i.e. business and technical. Third, the novelty of the proposed framework is approved. The experts approved that the classification of dimensions and their attribution to correspondent proper sub-dimensions, integrated previous researches and proposed a new novel classification for Fintech dimensions. Forth, mentioning Islamic Law separately indicated the importance of Islamic approach to regulation and supervision by governors and made the framework, customizable to Islamic countries as well. Fifth, this framework helps governors and legal authorities to understand and examine Fintech from a holistic approach and clarifies what Fintech is for Fintech industry itself. Having commitment to this framework by both legal authorities and Fintech industry, they will have their mutual rights and responsibility crystal clear. These dimensions and sub-dimensions are internationally compatible with Fintech industry and simultaneously, inclusion of Islamic law and regulation considers the requirements of Islamic countries including Iran to regulate and supervise Fintech. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Financial Technology, Fintech, Fintech Dimensions Framework, Fintech Sub-dimensions, Fintech Governance, Framework | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 499 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 20 |
||