بررسی و مقایسه خصوصیات رویشی گونه دارویی گل اروانه (Salvia hydrangea) و ارتباط آن با ویژگیهای خاک در سه رویشگاه از منطقه اقلید استان فارس | ||
| زیست قوم شناسی و حفاظت تنوع زیستی | ||
| دوره 2، شماره 2 - شماره پیاپی 6، تیر 1404، صفحه 40-52 اصل مقاله (991.68 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22091/ethc.2025.12191.1049 | ||
| نویسندگان | ||
| علی اکبر کریمیان* ؛ مهشید صفری | ||
| گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه یزد، یزد، ایران. | ||
| چکیده | ||
| هدف: هدف از این مطالعه، بررسی شرایط رویشگاهی گونه دارویی گل اروانه (Salvia hydrangea) به منظور شناخت و دستیابی به اطلاعات کاربردی و استفاده از آن در برنامه‌های بهره برداری از گیاهان دارویی از مراتع است. مواد و روش‌ها: برای انجام این تحقیق سه رویشگاه از این گونه در شهرستان اقلید تعیین شد. در هر رویشگاه، سه نقطه به‌صورت تصادفی انتخاب و در هر نقطه دو ترانسکت 100 متری عمود بر هم انداخته و در هر ترانسکت دو پلات یک متر مربعی به‌صورت سیستماتیک تعیین شد. در هر ترانسکت، پارامترهای پوشش گیاهی شامل (درصد پوشش گیاهی، درصد پوشش، تراکم گیاهی) و در هر پلات، میزان تولید اندازه‌‌گیری شد. نمونه‌‌گیری از خاک در هر منطقه از عمق ریشه دوانی گیاه و با سه تکرار انجام و با استفاده از آزمون تجزیه واریانس و آنالیز رگرسیون مورد مقایسه قرار گرفت. نتایج: طبق نتایج، اختلاف معنی‌دار بین مقدار تولید، درصد پوشش و تراکم اروانه در سطح 99 درصد و تراکم کل در سطح 95 درصد بین سه منطقه مشاهده شد. همچنین بین درصد مواد آلی خاک در سطح 95 درصد و فسفر در سطح 99 درصد اختلاف معنی‌دار بین سه منطقه وجود دارد. نتایج آنالیز رگرسیون نشان داد که بین مقدار فسفر خاک و تولید گونه اروانه رابطه مثبت و مستقیم وجود دارد (78/0=R2). نتیجه‌گیری: به‌نظر می‌رسد گیاه گل اروانه در خاک‌های دارای فسفر بیشتر رشد و توسعه بهتری نسبت به سایر نقاط داشته است؛ لذا افزودن مقدار مناسبی از کود فسفره در مناطق حضور گونه می‌تواند در رشد، توسعه و افزایش تولید آن نقش مؤثری داشته باشد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| اروانه؛ فسفر؛ ویژگیهای رویشگاهی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Investigation and comparison of vegetative characteristics of the medicinal species of Salvia hydrangea and its relationship with soil Properties in three habitats of The Euclid region, Fars Province | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Ali Akbar Karimian؛ Mahshid Safari | ||
| Department of Rangelands and Watershed Management, Faculty of Natural Resources, Yazd University, Yazd, Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| Objective: The purpose of this study is to investigate the habitat conditions of Salvia hydrangea species in order to - identify and obtain practical information and use it in programs for the exploitation of medicinal plants from rangelands. Methods: For this research, three habitats of this species in the Euclid County were selected. In each habitat, three random points were chosen, and at each point, two 100-meter transects perpendicular to each other were laid out. Within each transect, two 1-square-meter plots were systematically determined. In each transect, vegetative cover parameters (including percentage of plant cover, canopy cover, and plant density) were measured. In each plot, the amount of production was also measured. Soil sampling was conducted at the root depth in each area with three replications. The samples were analyzed using an analysis of variance (ANOVA) and regression analysis for comparison. Results: According to the results, there were significant differences in production, percentage of cover, and Salvia hydrangea density at the 99% confidence level, as well as total density at the 95% confidence level among the three areas. The results showed a significant difference in soil organic matter content at the 95% confidence level and phosphorus content at the 99% confidence level between the three areas. Regression analysis results indicated a positive and direct relationship between soil phosphorus content and the production of Salvia hydrangea (R² = 0.78). Conclusion: Based on these findings, it appears that Salvia hydrangea exhibits better growth and development in soils with higher phosphorus content compared to other locations. Therefore, applying an appropriate amount of phosphorus fertilizer in areas where this species is present could effectively enhance its growth, development, and productivity. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Habitat -Charactristic, Phosphorus, Salvia hydrangea | ||
| مراجع | ||
|
اصلانی نژاد، طاهره؛ کریمیان، علی اکبر؛ و جهانتاب، اسفندیار (1401). بررسی برخی خصوصیات رویشگاهی و فنولوژی گیاه خوشاریزه کوهستانی (Echinophora cinerea) در مراتع استان کهگیلویه و بویراحمد. مدیریت اکوسیستم‌های طبیعی. 2 (1)، 24-15. باغستانی میبدی، ناصر (1375). روابط پوشش گیاهی و خاک در اراضی مرتعی مناطق خشک و نیمه‌‌خشک (ترجمه). مؤسسه تحقیقات جنگل‌‌ها و مراتع. بهمنش، بهاره؛ طبسی، عصمت؛ فخیره، اکبر؛ و خلاصی اهوازی، لیلا (1397). مدل‌سازی پراکنش گیاهان داروییThymus kotschyanus و Achillea millefolium با روش تحلیل آشیان بوم شناختی و رگرسیون لوجستیک. حفاظت زیست بوم گیاهان، 6 (13)، 91-120. تمرتاش، رضا (1391). ارزیابی وضعیت مرتع بر اساس شاخص‌های گیاهی در مراتع ییلاقی لاسم هراز. تحقیقات مرتع و بیابان ایران، 19 (2)، 221-232. دادگر، مریم؛ علیها، مسعود؛ و فرامرزی، سیده انسیه (1390). بررسی رابطه بین فسفر قابل جذب و برخی از ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی خاک در مراتع و اراضی ناحیه آبسرد (شهرستان دماوند). تحقیقات مرتع و بیابان ایران، 18 (3)، 504-498. رنجبر، سمیه؛ ابراهیمی، مهدیه؛ و اکبرزاده، محمد (1394). بررسی کمیت و کیفیت اسانس گیاه دارویی .Salvia hydrangea L در رویشگاه‌های مختلف استان مازندران. اکوفیتوشیمی گیاهان دارویی، 3 (1)، 24-12. زارع کیا، صدیقه؛ و امیدبیگی، رضا (1385). آت اکولوژی گونه Silybum marianum در منطقه بهدشت نور. تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران، 22 (2)، 139-135. سعیدفر، مصطفی؛ فیضی، محمد تقی؛ شاهمرادی، امرعلی (1385). مطالعه آت اکولوژی Salsola orientalis در مراتع استیپی استان اصفهان (مطالعه موردی منطقه موته). تحقیقات مرتع و بیابان ایران. 13 (2)، 126-116. شاهمرادی، امرعلی؛ و مجید، مریم (1382). آت اکولوژی گونه مرتعی Smirnovia turkestana در استان اصفهان. تحقیقات مرتع و بیابان ایران، 10 (4)، 457-445. مصداقی، منصور (۱۳۸۶). مرتعداری در ایران. انتشارات دانشگاه امام رضا (ع). Aslaninezhad, T., Karimian, A. A., & Jahantab, E. (2022). Investigation of some habitat and phenology characteristics of Echinophora cinerea in rangelands of Kohgiluyeh va Boyerahmad province. Management of Natural Ecosystems, 2(1), 15-24. https://doi.org/10.22034/emj.2022.25268 (in Persian) Baghestani Meybodi, N. (1996). Relationships between vegetation and soil in rangeland lands of arid and semi-arid regions (translation). Forest and Rangeland Research Institute. (in Persian) Bahmanesh, B., Tabasi, E., Fakhireh, A., & Khalasi-Ahwazi, L. (2018). Modeling the distribution of medicinal plants Thymus kotschyanus Boiss and Achillea millefolium using ecological nest analysis and logistic regression. Plant Ecosystem Conservation, 6(13), 91-120. (in Persian) Bonham, C. D. (2013). Measurements for terrestrial vegetation. John Wiley & Sons. Dadgar, M., Aliha, M., & Faramarzi, S. A. (2011). Investigating the relationship between available phosphorus and some physical and chemical properties of soil in pastures and lands of Absard region (Damavand County). Iranian Rangeland and Desert Research, 18(3), 498-504. https://doi.org/10.22092/ijrdr.2011.102185 (in Persian) Ebrahimi, M., & Ranjbar, S. (2016). Some autecological properties of medicinal plant of Salvia hydrangea L. in Mazandaran, Iran. Journal of Rangeland Science, 6(3), 253. Mesdaghi, M. (2007). Rangeland management in Iran. Imam Reza University Press. (in Persian) Ranjbar, S., Ebrahimi, M., & Akbarzadeh, M. (2015). Investigation of the quantity and quality of the essential oil of the medicinal plant Salvia hydrangea L. in different habitats of Mazandaran province. Ecophytochemistry of Medicinal Plants, 3(1), 12-24. (in Persian) Saeedfar, M., Feyzi, M. T., & Shahmoradi, A. A. (2006). Autecology of Salsola orientalis in steppe rangelands of Isfahan Province. Iranian Journal of Range and Desert Research, 13(2), 116-126. Satil, F., Ünal, M., & Hopa, E. (2007). Comparative morphological and anatomical studies of Hymenocrater bituminosus Fisch. & CA Mey. (Lamiaceae) in Turkey. Turkish Journal of Botany, 31(3), 269-275. Semnani, M. K., Ahadi, H., & Hashemi, Z. (2016). The genus Hymenocrater: a comprehensive review. Pharmaceutical Biology, 54(12), 3156-3163. https://doi.org/10.1080/13880209.2016.1197285 Shahmoradi, A., & Majid, M. (2003). Aetiology of the rangeland species Smirnovia turkestana in Isfahan province. Iranian Rangeland and Desert Research, 10(4), 445-457. https://doi.org/10.22092/ijrdr.2019.119689 Tamertash, R. (2012). Assessing rangeland status based on plant indices in Lasem Haraz summer pastures. Iranian Rangeland and Desert Research, 19(2), 221-232. https://doi.org/10.22092/ijrdr.2012.103153 (in Persian) Zarekia, S., & Omidbeigi, R. (2006). Autoecology of the species Silybum marianum in the Behdasht-e Noor region. Iranian Medicinal and Aromatic Plant Research, 22(2), 135-139. https://doi.org/10.22092/ijmapr.2006.114987 (in Persian) Zohary, M. (1973). Geobotanical foundations of the Middle East. Stuttgart, Germany: Gustav Fischer. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 51 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 39 |
||