تحلیل و بررسی وجهیت فعل در غزل‌های «لالۀ سیراب» و «حراج عشق» از شهریار با تأکید بر نظریۀ نقش‌گرای هلیدی | ||
| پژوهش های دستوری و بلاغی | ||
| مقاله 1، دوره 13، شماره 24، اسفند 1402، صفحه 1-16 اصل مقاله (742.73 K) | ||
| نوع مقاله: دستوری | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22091/jls.2024.10571.1594 | ||
| نویسنده | ||
| غلامرضا مستعلی پارسا* | ||
| دانشیار گروه زبان و ادبیّات فارسی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران. | ||
| چکیده | ||
| زبان از ابتدای پیدایش خود حامل قطعیت و احتمال بوده و نظریۀ نقش‌گرای هلیدی محملی برای ارزیابی این امر است. در این پژوهش، غزل‌های لالۀ سیراب و حراج عشق از شهریار با تکیه بر نظریۀ نقش‌گرای هلیدی و با استفاده از روش تحلیل کیفی، جایگاه قطعیت یا احتمال در متن را به‌میانجی وجهیت در کاربرد افعال مورد بررسی و ارزیابی قرار می‌دهیم و به این پرسش پاسخ داده خواهد شد که بر اساس نظریۀ نقش‌گرای هلیدی در غزل‌های لالۀ سیراب و حراج عشق از شهریار، مشخصاً کدام‌یک از وجوه افعال در زبان فارسی بیشتر از وجوه دیگر بسامد دارند و این امر در نسبت با رابطۀ دوسویۀ لفظ و معنا حاکی از چیست؟ نظریۀ نقش‌گرای هلیدی این امکان را به ما می‌دهد که میزان قطعیت یا احتمال در متن را با توجه به انتخاب الفاظی که شاعر در پی انتقال معنا از آن‌ها استفاده کرده، مشخص و بررسی نماییم. قراین کمی و کیفی به دست‌آمده از تحلیل وجهیت در دو غزل مذکور با تکیه بر نظریۀ نقش‌گرای هلیدی نشان می‌دهد که در مقولۀ فعل، وجه اخباری با بیشترین بسامد و میزان بالای قطعیت، موضع قوی و اقتدار شاعر را در بیان واقعیت حالات عاشقانه خود و سوز و گداز حاصل از آن و اعراض از معشوق و اعتراض به او نمایان می‌سازد. بعد از وجه اخباری، وجه امری و التزامی البته با بسامد کم وجود دارند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| شهریار؛ نظریۀ نقش‌گرای هلیدی؛ وجهیت فعل؛ لالۀ سیراب؛ حراج عشق | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Analyzing and examining the form of the verb in the sonnets "Laleh Sirab" and "Haraj Eshgh" by Shahriar with an emphasis on Halliday’s role-oriented theory | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Gholamreza Mastali Parsa | ||
| Associate Professor Department of Persian Language and Literature, Allameh Tabataba’i University, Tehran, Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| Since the beginning of its origin, language has been a carrier of certainty and possibility, and Halliday’s role-oriented theory is a vehicle for evaluating this matter. In this research, we examine and evaluate the place of certainty or probability in the text by relying on Halliday’s role-oriented theory and using the method of qualitative analysis, through the form of verbs in the use of verbs and this question will be answered that according to Halliday’s role-oriented theory, in Laleh Sirab's and Haraj Eshgh's poems by Shahryar, which of the aspects of verbs in Persian language have more frequency than others, and what does this indicate in relation to the two-way relationship between word and meaning? Halliday's role-oriented theory allows us to determine and examine the degree of certainty or probability in the text according to the choice of words that the poet has used to convey the meaning. Quantitative and qualitative evidences obtained from the analysis of the aspect in the two mentioned sonnets based on Halliday’s role-oriented theory show that in the category of the verb, Informative form with the highest frequency and high degree of certainty is the strong position and authority of the poet in expressing the reality of his romantic situations. The resulting lava shows symptoms of the lover and objections to him. After the informative case, imperative and imperative cases exist with low frequency. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Shahryar, Halliday’s role-oriented theory, verb form, Lale Sirab, Haraj Eshgh | ||
| مراجع | ||
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 395 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 339 |
||