بررسی و مقایسه اتنوبوتانیکی گیاهان دارویی مورد استفاده اقوام کوچنده در استان کرمان | ||
| زیست قوم شناسی و حفاظت تنوع زیستی | ||
| دوره 1، شماره 3، مهر 1403، صفحه 1-15 اصل مقاله (874.5 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22091/ethc.2024.10447.1013 | ||
| نویسندگان | ||
| علی اکبر کریمیان* 1؛ هادی فاطمی1؛ اصغر مصلح آرانی2 | ||
| 1گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه یزد، ایران. | ||
| 2گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه یزد، ایران | ||
| چکیده | ||
| هدف: جوامع کوچنده، به واسطه شیوه زندگی خود، که در تماس مستقیم و دائمی با عرصه‌های طبیعی و نقل مکان فصلی، از عرصه‌ای به عرصه‌ای دیگر و لزوم استفاده درمانی فوری، از گیاهان داروئی مجاور محیط زندگی خود، گنجینه‌ای از اطلاعات مربوط به خواص داروئی گیاهان در طبیعت هستند. مواد و روش‌ها: به جهت مقایسه اتنوبوتانیکی اقوام کوچنده 5 ایل بزرگ در قالب سه گروهِ 1- قرائی و بچاقچی 2- راینی و پشتکوهی و 3- جبالبارزی، به عنوان نمونه، مورد مطالعه و بررسی قرار گرفتند. جمع‌آوری اطلاعات، از طریق تنظیم پرسشنامه و مصاحبه با تعداد 59 نفر از منتخبین و خبرگان محلی به شیوه‌ی گلوله برفی انجام شد. نتایج: نتایج به دست آمده، 116 گونه دارویی متعلق به، 45 خانواده و 107 جنس را نشان داد، که خانواده کاسنیان (Asteraceae) با تعداد 15گونه گیاهی و خانواده نعنائیان (Lamiaceae) با 12 گونه، دارای بیشترین فراوانی در این منطقه بودند. 8/9 درصد از گیاهان لیست شده، جهت درمان سرماخوردگی، سرفه و خشکی گلو و 77/9 درصد از آن‌ها نیز جهت رفع یبوست و مشکلات گوارشی با بیشترین فراوانی استفاده می‌شود. گونه‌های سدابی (Ruta graveolens) و شیرین بیان (Glycyrrhiza glabra) به ترتیب هر کدام با 8 و 7 نوع استفاده، پرکاربردترین گونه گیاهی معرفی شده‌اند. نتیجه‌گیری: در نهایت، مشخص شد که، گیاهان دارویی مشابه در اقوام مورد مطالعه، کاربرد و استفاده‌های متنوع و متفاوتی دارند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| اقوام کوچنده؛ اتنوبوتانی؛ استان کرمان؛ گیاهان دارویی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Ethnobotanical investigation and comparison of medicinal plants used by nomadic tribes in Kerman province | ||
| نویسندگان [English] | ||
| AliAkbar Karimian1؛ Hadi Fatemi1؛ Asghar Mosleh Arani2 | ||
| 1Department of Range and Watershed Managemen, Faculty of Natural Resourses, Yazd University, Yazd, Iran | ||
| 2Department of Environment, Faculty of Natural Resourses, Yazd University, Yazd, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Objective: Nomadic communities, due to their lifestyle, and permanent contact with natural areas, on the one hand, and seasonal relocation, from one area to another area, and need for therapeutic use of immediate medicinal plants near their living environment are a treasure of information about the medicinal properties of plants in nature. Methods: For the ethnobotanical comparison of the nomadic tribes in this region, 5 large tribes in the form of three groups: 1- Kharaei and Bochaghchi, 2- Raini and Pushtkuhi, and 3- Jabalbarzi, were studied and investigated as sample. Data collection was done through questionnaires and interviews with 59 selected people and local experts of the nomadic tribes, in a snowball method. Results: The esults showed 116 species of medicinal plants belonging to 45 families and 107 genera, the Asteraceae family with 15 plant species and the Lamiaceae families with 12 species were the most abundant in this region. 9.8% of the listed plants are used to treat colds, coughs and dry throats, and 9.77% of them are also used to relieve constipation and digestive problems with the highest frequency. Ruta graveolens and Glycyrrhiza glabra with 8 and 7 types of use, respectively, are introduced as the most widely used plant species. Conclusion: Finally, it was found that similar medicinal plants have various and different uses in the studied tribes. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Ethnobotany, Kerman Province, Medicinal plants, Nomadic Tribes | ||
| مراجع | ||
|
ابطحی، فائزه‌السادات (1398). مطالعه اتنوبوتانی برخی گیاهان دارویی شهرستان شازند، استان مرکزی. گیاهان دارویی، 18 (70)، 211-197. آروین، پویا؛ و فیروزه، رعنا (1400). اتنوبوتانی گیاهان دارویی منطقه راز و جرگلان در استان خراسان شمالی. تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران، 37 (6)، 907-873. حبیبی، غلامحسین (1389). روش تحقیق در پژوهش علوم اجتماعی. انتشارات جهاد دانشگاهی. حسینی، سید حمزه؛ بی‌باک، حسین؛ و رمضانی قرا، عبداله (1399). بررسی اتنوبوتانی گیاهان دارویی منطقه جنوب کرمان. اکوفیتوشیمی گیاهان دارویی، 8 (1)، 63-30. خونساری، آزاده؛ و گرجی، کوروش (۱۳۸۷). بررسی رویکرد بین‌المللی به درمان بیماری‌های شایع با استفاده از روش‌های مختلف طب مکمل. مجله دانشگاه علوم پزشکی ایلام. ۱۶ (۴)، ۳۷-۴۷. دولت‌خواهی، مهدی؛ و نبی پور، ایرج (1393). بررسی اتنوبوتانی گیاهان دارویی حوضه آبریز شمال شرقی خلیج فارس. گیاهان دارویی، 13 (50 )، 143-129. رزمجویی، دامون؛ زارعی، زهرا؛ و آرمند، رحام (1396). مطالعه اتنوبوتانی شناسایی خواص درمانی و نحوه استفاده برخی گیاهان دارویی شهرستان بهبهان، استان خوزستان. گیاهان دارویی، 16 (4)، 49-33. صابر آملی، سیروس؛ ناصری، احمد؛ رحمانی، غلامحسین؛ و کالیراد، عهدیه (1383). گیاهان دارویی استان کرمان. تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران. 20 (4)، 532-487. فروزه، محمد رحیم؛ حشمتی، غلامعلی؛ و بارانـی، حسین (1393). جمع‌آوری و بررســی اتنوبوتانی منتخبــی از گــیاهان اسـتان کهگیلویه و بویر احمد (مطالعه موردی: مراتع دیلگان). طب سنتی اسلام و ایران، 5 (2)، 139-131. قلی پور، عباس؛ قربانی نهوجی، مجید؛ رسولی، نسیم؛ و حبیبی، میثم (1393). مطالعه اتنوبوتانیکی گیاهان دارویی دهستان زارم رود نکا، استان مازندران. گیاهان دارویی، 13، 121-101. کریمیان، علی اکبر؛ اصلانی نژاد، طاهره؛ و نگهبان، وحیده (1398). بررسی و مقایسه اتنوبوتانی برخی گیاهان دارویی در مناطق مختلف کشور. چهارمین همایش بین المللی افق های نوین در علوم کشاورزی، منابع طبیعی و محیط زیست. مردانی نژاد، شاهین؛ و وزیرپور، منصوره (1391). اتنوبوتانی گیاهان دارویی توسط مردم مبارکه (اصفهان). داروهای گیاهی، 3 (2)، 129-111. همتا، احمد؛ و پروینی، پیوند (1390). بررسی خواص ضد سرطانی تاکسول و عصاره‌های الکلی و آبی رزماری بر سلول‌های سرطان پستان القا شده توسط DMBA در رت‌های نژاد SD. سلول و بافت، 2 (2)، 117-126. Abtahi, F. (2019). Ethnobotanical study of some medicinal plants of Shazand, Central Province. Journal of Medicinal Plants, 18(70), 197- 211. (in Persian) Akerreta, S., Calvo, M. I., & Cavero, R. Y. (2010). Ethnoveterinary knowledge in Navarra (Iberian Peninsula). Journal of Ethnopharmacology, 130(2), 369-378. Asase, A., Oteng-Yeboah, A. A., Odamtten, G. T., & Simmonds, M. S. (2005). Ethnobotanical study of some Ghanaian anti-malarial plants. Journal of Ethnopharmacology, 99(2), 273-279. Arvin, P., & Firuzeh, R. (2021). Ethnobotany of medicinal plants of Raz and Jarglan region in North Khorasan province. Iranian Medicinal and Aromatic Plants Research, 37(6), 873-907. (in Persian) Dolatkhahi, M., & Nabipour, A. (2014). Ethnobotanical survey of medicinal plants of basin in northeastern Persian Gulf. Journal of Medicinal Plants, 13(50), 129-143. (in Persian) Emre, G., Dogan, A., Haznedaroglu, M. Z., Senkardes, I., Ulger, M., Satiroglu, A., & Tugay, O. (2021). An ethnobotanical study of medicinal plants in Mersin (Turkey). Frontiers in Pharmacology, 12, 664500. Forouzeh, M., Heshmati, G. A., & Barani, H. (2014). Collection and investigation on ethnobotany of some palants in Kohgiloye and Boirahmad province. Jiitm, 5(2), 131-139. (in Persian) Gholipour, A., Ghorbani Nahoji, M., & Rasouli, N. (2014). Ethnobotanical study of medicinal plants of Zaram Rud Neka, Mazandaran province. Journal of Medicinal Plants, 13, 101-121. (in Persian) Habibi, G. (2010). Research Method in Social Science Research. Jihad Daneshgahi Publications. (in Persian) Hamta, A., & Parvini, P. (2011). Study of cytotoxic effects of taxol and rosemary extracts on cancerous cells derived from dmba-induced breast cancer in SD Rats. Journal of Cell & Tissue, 2(2), 117-126. (in Persian) Hoseini, S. H., Bibak, H., & Ramezani Qara, A. (2020). Ethnobotanical study of medicinal plants of the south Kerman. Eco-Phytochemical Journal of Medical Plants, 8(1), 30-63. (in Persian) Jadid, N., Kurniawan, E., Himayani, C. E. S., Andriyani, Prasetyowati, I., Purwani, K. I., & Tjahjaningrum, I. T. D. (2020). An ethnobotanical study of medicinal plants used by the Tengger tribe in Ngadisari village, Indonesia. Plos One, 15(7), e0235886. Jeruto, P., & Lukhoba, C. (2008). An ethnobotanical study of medicinal plants used by the Nandi people in Kenya. Journal of Ethnopharmacology, 116(2), 370-376. Karimian, A. A., Aslaninajad, T., & Neghahban, V. (2019). Ethnobotanical investigation and comparison of some medicinal plants in different regions of the country. The 4th International Conference on New Horizons in Agricultural Sciences, Natural Resources and Environment. (in Persian) Khonsari, A., & Gorji, K. (2009). Study of international approaches on treatment of common diseases using different methods of complementary medicine. Journal of Ilam University of Medical Sciences, 16(4), 37-47. (in Persian) Madikizela, B., Ndhlala, A. R., Finnie, J. F., & Van Staden, J. (2012). Ethnopharmacological study of plants from Pondoland used against diarrhoea. Journal of Ethnopharmacology, 141(1), 61-71. Mahwasane, S. T., Middleton, L., & Boaduo, N. (2013). An ethnobotanical survey of indigenous knowledge on medicinal plants used by the traditional healers of the Lwamondo area, Limpopo province, South Africa. South African Journal of Botany, 88, 69-75. MardaniNejad, Sh., & Vazirpour, M. (2012). Ethno-botany of medicinal plants by Mobarakeh’s people (Isfahan). Journal of Herbal Drugs, 3(2), 111-129. (in Persian) Parthiban, R., Vijayakumar, S., Prabhu, S., & Morvin Yabesh, J. (2016). Quantitative traditional knowledge of medicinal plants used to treat livestock diseases from Kudavasal taluk of Thiruvarur district, Tamil Nadu, India. Revista Brasileira de Farmacognosia, 26, 109-121. Paulino, L. C., Tseng, C. H., Strober, B. E., Blaser, M. J. (2006). Molecular analysis of fungal microbiota in samples from healthy human skin and psoriatic lesions. Journal of Clinical Microbiology, 44, 2933-2941. Razmjuee, D., Zareei, Z., & Armand, R. (2017). Ethnobotanical study (identification, therapeutic properties and usage) of some medicinal plants of Bahbahan city, Khuzestan province. Journal of Medicinal Plants, 16/4(11), 33-49. (in Persian) Saber Amoli, S., Naseri, A., Rahmani, G., & Kalirad, A. (2005). Medicinal plants of Kerman Province. Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants Research, 20(4), 487-532. (in Persian) Tardio, J., & Pardo-de Santayana, M. (2008). Cultural importance indices: a comparativeanalysis based on the useful wild plants of southern Cantabria (Northern Spain). Economic Botany, 62, 24-39. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 915 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 640 |
||