تحلیل تحول مفهوم عبارت «وَ لَوْ لا دَفْعُ اللَّهِ النَّاسَ بَعْضَهُمْ بِبَعْضٍ» در سده های دهم تا پانزدهم هجری | ||
| پژوهش های تفسیر تطبیقی | ||
| مقاله 10، دوره 10، شماره 2 - شماره پیاپی 20، آبان 1403 اصل مقاله (957.64 K) | ||
| نوع مقاله: علمی و پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22091/ptt.2023.9233.2220 | ||
| نویسندگان | ||
| سیده هانیه مومن* 1؛ زهرا قاسم نژاد2؛ حمید ایماندار3 | ||
| 1دانشگاه شیراز | ||
| 2دانشیار بخش علوم قرآن و فقه دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه شیراز دانشگاه شیراز | ||
| 3استادیار گروه علوم قرآن و فقه دانشگاه شیراز | ||
| چکیده | ||
| تغییر و تحول در فهم برخی عبارات قرآنی، موضوعی است که از دیرباز مورد اهتمام اندیشمندان قرآنی بوده و برای این موضوع، علل و عوامل متعددی از سوی آنان ارائه گشته است. از جمله علل این تحولات که کمتر بدان پرداخته شده، «گفتمان‌ها» می‌باشند که در خلق یک تفسیر، نقش موثری ایفا می‌نمایند. در این نوشتار تلاش برآنست با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی و با تأکید بر علت مذکور، تحولات تفسیری عبارت قرآنی «وَ لَوْ لا دَفْعُ اللَّهِ النَّاسَ بَعْضَهُمْ بِبَعْضٍ» مورد بررسی قرار گیرد. از آن جا که عبارت قرآنی مورد بحث، با آراء تفسیری متعدد و متنوعی مواجه بوده است و تحلیل تحولات همه‌ی آن ها، در مجال یک مقاله نمی‌گنجد، در پژوهش حاضر به بررسی سیر تاریخی تفاسیر مفسران، در پنج قرن اخیر (سده های دهم تا پانزدهم هجری) پرداخته شده و در نهایت علل و چرایی تحولات تفسیری رخ داده در این دوران، مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است. یافته های پژوهش حاکی از آنست که در قرن های چهاردهم و پانزدهم، به دنبال رنسانس و ورود علوم غربی به دنیای اسلام، مفسران، تدافع در عبارت مذکور را که در قرن های دهم و یازدهم، تدافعی معنوی و در قرن های دوازدهم و سیزدهم غالبا تدافعی عرفانی دانسته می‌شد، بیش تر به تدافع تنازعی و نقطه ی مقابل آن یعنی تدافع تعاونی تفسیر نموده اند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| قرآن؛ تحول؛ تفسیر؛ سنت تدافع؛ زمینه تاریخی؛ گفتمان | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Analyzing the evolution of the meaning of the phrase "And if God did not protect the people from each other" In the 10th to 15th centuries | ||
| نویسندگان [English] | ||
| seyedeh hanieh Momen1؛ zahra ghasemnejad2؛ Hamid Imandar3 | ||
| 1shiraz university | ||
| 2shiraz university | ||
| 3shiraz university | ||
| چکیده [English] | ||
| The transformation in the understanding of some Quranic expressions is a subject that has long been the concern of Quranic thinkers and for this issue, several causes and factors have been presented by them. Among the causes of these developments, which are less discussed, are "discourses" that play an effective role in creating an interpretation. Since this phrase has been faced with numerous and diverse interpretive opinions and the analysis of all of their developments does not fit in the scope of one article, in the present research, a brief report of the commentators' interpretations has been given only in two periods, the late and the contemporary, and in The ultimate causes and reasons for the interpretative changes that occurred in this era are analyzed and investigated. The findings of the research indicate that in the contemporary period of Islamic history (14th-15th centuries), following the renaissance and the entry of western science into the Islamic world, the commentators defended the mentioned phrase, which in the later period (10th-13th centuries) It was often considered a spiritual defense, mostly interpreted as conflict defense and its opposite, cooperative defense, and sometimes they declared spiritual defense as a weak or rejected point of view. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Quran, development, interpretation, tradition of defense, historical context, discourse | ||
|
سایر فایل های مرتبط با مقاله
|
||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 782 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 109 |
||
