ارزیابی ریسک‌های مهارت‌های تخصصی نیروی انسانی کتابخانه‌های دیجیتالی دانشگاه‌های دولتی شهر تهران براساس استاندارد ایزو 31000 | ||
| علوم و فنون مدیریت اطلاعات | ||
| مقاله 12، دوره 9، شماره 1، اردیبهشت 1402، صفحه 311-332 اصل مقاله (4.12 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22091/stim.2020.6268.1483 | ||
| نویسندگان | ||
| میترا صمیعی* 1؛ هدا مقربی منظری2 | ||
| 1دانشیار، گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران | ||
| 2کارشناسی ارشد، گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران. | ||
| چکیده | ||
| هدف: ارزیابی ریسک براساس استاندارد 31000، فرآیندی سیستماتیک و منطقی است که شامل شناسایی، تجزیه و تحلیل و سنجش است. فرایند شناسایی ریسک‌ها شامل تعیین نوع و منبع ریسک‌های بالقوه است. تحلیل ریسک‌ها شامل تعیین سطح تخمینی ریسک‌ها برحسب شاخص‌هایی نظیر احتمال و پیامدهای بالقوه وقوع ریسک است. سنجش شامل مقایسه سطوح تخمینی ریسک‌ها با توجه به معیارهای تحلیل و نهایتاً رتبه‌بندی ریسک‌ها است. پژوهش حاضر با هدف ارزیابی (شناسایی، تحلیل و سنجش) ریسک‌های مهارت‌های تخصصی نیروی انسانی کتابخانه دیجیتالی کتابخانه‌های دیجیتالی براساس استاندارد ایزو 31000 است. روش: پژوهش حاضر به لحاظ ماهیت از نوع کاربردی بوده و روش اجرای آن پیمایشی- تحلیلی است و با فنون آنتروپی شانون برای وزن‌دهی ریسک‌ها و تاپسیس فازی برای رتبه‌بندی ریسک‌ها انجام شده است. در ابتدا جهت شناسایی ریسک‌ها با مطالعه و بررسی منابع و پژوهش‌های مرتبط، با اهمیت‌ترین ریسک‌ها شناسایی شدند که به طراحی پرسشنامه‌ای با 38 گویه انجامید. جامعه آماری پژوهش شامل 15 دانشگاه دولتی دارای کتابخانه دیجیتالی فعال در شهر تهران بود. روایی محتوایی و پایایی براساس آزمون آلفای کرونباخ 955/0 بدست آمد. تجزیه و تحلیل و سنجش ریسک‌ها با مقایسه فاصله هر یک از ریسک‌ها از گزینه ایده‌آل مثبت و منفی و اولویت‌بندی ریسک‌ها با استفاده از فنون ذکر شده انجام شد. یافته‌ها: براساس نتایج بدست آمده 18 ریسک مهارت تخصصی شناسایی شد. ریسک برخورداری از دانش لازم در رابطه با زبان‌ها و ابزارهای وب معنایی با کمترین مقدار فاصله از ایده‌آل مثبت (0/0103) و بیشترین مقدار فاصله از ایده‌آل منفی (1043/0)، با بیشترین ضریب نزدیکی 9103/0 دارای بیشترین اهمیت و دارای بیشترین نزدیکی به گزینه ایده آل است و در رتبه نخست قرار دارد. ریسک توانایی کارکنان در ارائه خدمات مرجع دیجیتالی با کمترین مقدار فاصله از ایده‌آل منفی (0/0114) و بیشترین فاصله از ایده‌آل مثبت با مقدار (0/1043)، با کمترین ضریب نزدیکی (0/0982)، در رتبه 18 ریسک‌ها قرار دارد؛ یعنی بیشترین فاصله را از گزینه ایده‌آل مثبت داشته و دارای کمترین اهمیت است. نتیجه‌گیری: از میان 18 ریسک مهارت‌های تخصصی نیروی انسانی کتابخانه‌های دیجیتالی شناسایی شده، ریسک برخورداری از دانش لازم در رابطه با زبان‌ها و ابزارهای وب معنایی، در اولویت اول ریسک‌ها قرار دارد. این نکته نشان می‌دهد که نیروی انسانی کتابخانه‌های دیجیتالی دانشگاهی از نظر دانش روز و فناوری‌های نوین اطلاعاتی، وب معنایی که زیربنای آنتولوژی‌ها و داده‌های پیوندی و... است، در وضعیت مطلوبی نیستند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| کتابخانه دیجیتالی؛ نیروی انسانی؛ ارزیابی ریسک؛ مهارت تخصصی؛ استاندارد ایزو 31000؛ دانشگاه‌های دولتی؛ تهران | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Risk Assessment of Professional Expertise of Human Resources at Digital Libraries of State Universities in Tehran According to ISO 31000 Standard | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mitra Samiei1؛ Hoda Mogharabi Manzari2 | ||
| 1Associate Professor, Department of Knowledge and Information Science, Allameh Tabataba’i University, Tehran, Iran | ||
| 2M.A., Department of Knowledge and Information Science, Allameh Tabataba’i University, Tehran, Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| Purpose: Risk assessment according to ISO 31000 standard is a systematic and logical process that includes identification, analysis and measurement. The risk identification process involves determining the type and source of potential risks. Risk analysis involves determining the estimated level of risks in terms of indices such as the probability and potential consequences of the risk. The measurement involves comparing the estimated levels of risks with respect to the analysis criteria and eventually the risk ranking. The present study aims to assess (identify, analyze and measure) the risks of professional expertise of human resources at digital libraries according to ISO 31000 standard. Methods: The present research is an applied nature and to implement it, survey and analytic methods have been applied with Shannon Entropy to weight risks and fuzzy TOPSIS to evaluate them. Primarily the most important risks were identified using the relevant resources and the results of previous researches, a process which led to the formulation of a questionnaire consisting of 38 items. First the demographic characteristics were described and the central statistical indices (mean and median) as well as the dispersion index (standard deviation) were examined. Next, using the weighted average index to the criteria defined by Shannon's entropy method and their application in TOPSIS software, positive and negative ideal options were determined. In the risk assessment stage, risks were prioritized by comparing the distance of each one from the positive and negative ideal options. The content validity and reliability equals 0.955 according to Cronbach's alpha test. Findings: 18 professional expertise risks were identified. Risk of having the necessary knowledge about semantic web languages and tools with the minimum distance from the positive ideal point by the value (0.0103) and the maximum distance from the negative ideal point by the value (0.104), and the maximum coefficient close to (0.9103) ranked first. It means that this risk has the closest distance to the ideal positive point and is the most important. Risk of employees' ability to provide digital reference services ranked 18th with the minimum distance from the negative ideal (0.0114) and the maximum distance from the positive ideal (0/1043), and the minimum proximity coefficient (0.0982). That is, it has the maximum distance from the positive ideal option and is the least important. Conclusions: Among the 18 risks of professional expertise of human resources at digital libraries identified, the risk of "having the necessary knowledge about semantic web languages and tools" is the first priority. This reveals that the human resources of academic digital libraries are not in a good position in terms of up-to-date knowledge and modern information technologies and the semantic web that underlies ontologies and linked data, etc. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Digital Library, Human Resources, Risk Assessment, Professional Expertise, ISO 31000 Standard, State Universities, Iran | ||
| مراجع | ||
|
اسفندیاری مقدم، ع.، بیات، ب. (1387). کتابخانه‌های دیجیتال در آیینه متون: پژوهش‌های ارزیابی‌محور. کتابداری و اطلاع‌رسانی، 11(43): 207-240.
اسفندیاری مقدم، ع.ر.، زهدی، س. (1391). بررسی مهارت‌ها و قابلیت‌های کتابداران دیجیتال: موردپژوهی کتابداران کتابخانه‌های دانشگاهی تبریز. کتابداری و اطلاع‌رسانی، 15(59): 191-216.
امیری، م.، دارستانی فراهانی، ا.، محبوب قدسی، م. (1395). تصمیم‌گیری چند معیاره. تهران: انتشارات دانشگاهی کیان.
باصفا، م. (۱۳۹۶). مهارت‌های فنی کتابداران دیجیتال کتابخانه‌های مرکزی دانشگاه‌های دولتی شهر تهران. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دانشگاه علامه طباطبایی.
باقری، ت.، اسفندیاری مقدم، ع.ر. (1393). مهارت‌های انسانی و فنی در مدیریت کتابخانه‌های تخصصی. مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات، ۲۵(۴): 89-99
قلی‌پور، آ.، اسدی، ا. (1396). فرهنگ ریسک: جنبه انسانی مدیریت ریسک (مدیریت منابع‌انسانی پیشرفته). تهران: کتاب مهربان نشر.
مرادحاصلی، م. (1392). بررسی و شناسایی مهارت‌های فنی کتابداران کتابخانه‌های دیجیتالی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دانشگاه تهران.
نوروزی، ی. (1389). محورهای توسعه کتابخانه‌های دیجیتالی. تحقیقات اطلاع‌رسانی و کتابخانه‌های عمومی (پیام کتابخانه)، 17(1): 153-129.
نوروزی، ی.، جعفری، ن. (1393). عوامل انسانی موثر در توسعه کتابخانه‌های دیجیتالی. کتاب مهر، شماره 13: 53-22. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 599 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 422 |
||