کانالهای جریان دانش میان دانشگاه و صنعت: بررسی علم‌سنجی و مروری | ||
| علوم و فنون مدیریت اطلاعات | ||
| مقاله 2، دوره 9، شماره 3، مهر 1402، صفحه 54-33 اصل مقاله (4.27 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22091/stim.2023.8929.1908 | ||
| نویسندگان | ||
| منصوره صراطی شیرازی1؛ روح اله خادمی* 2 | ||
| 1استادیار، مؤسسه استنادی و پایش علم و فناوری جهان اسلام، شیراز، ایران | ||
| 2استادیار، گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه سمنان، ایران | ||
| چکیده | ||
| هدف: به منظور کاربردی شدن دانش تولید شده در دانشگاه‌‌ها، جریان یافتن این دانش به خارج از این محیط، به ویژه محیط‌‌های صنعتی، فعالیتی مهم و حائز است. ابزارهایی که این جریان را میسر می‌‌سازند، تحت عنوان کانالهای جریان دانش شناخته می‌‌شوند. عدم آشنایی با این کانالها و ویژگی‌‌های آنها میتواند موجب ناکامی در نیل به هدف غایی این ارتباط شود. با توجه به ویژگی‌‌های منحصربه‌فرد هر کدام از این کانالها، ابزاری که بتواند با شاخص‌‌های مشخص، جنبههای متفاوت این جریان را نشان دهد، ضروری به نظر می‌‌رسد. از این‌رو، هدف پژوهش حاضر مطالعه کانالهای جریان دانش میان دانشگاه و صنعت است. روش: این پژوهش با رویکرد علم‌سنجی و با تکنیک تحلیل هم‌رخداد واژگان و همچنین مرور روایتی انجام شده است. با استفاده از رویکرد مرور روایتی، مهم‌‌ترین پایگاه‌‌های اطلاعاتی بین‌المللی مورد جستجو قرار گرفتند، و به عنوان چارچوب نظری به‌کار گرفته شدند. در مرحله دوم، با رویکرد علم‌سنجی انجام شده و به منظور کشف ارتباطات و مهم‌‌ترین واژگان و نقشه علمی شکل گرفته از ارتباط بین واژگان، از فن هم‌رخداد واژگان استفاده شد. به این صورت که واژگان «صنعت و دانشگاه» با واژه «کانال» و دیگر واژه‌‌های هم‌ردیف با کانال که در متون استفاده شده بود، به‌صورت university AND industry AND (channel OR transfer OR spillovers OR flow OR dissemination) در فیلد Topic در پایگاه وب آو ساینس به عنوان یکی از معتبرترین پایگاه‌‌های استنادی جستجو شد. بازه زمانی از 1975 تا 27 نوامبر 2022 بود و جستجو در مجموعه هسته[1] وب آو ساینس انجام شد. با این استراتژی جستجو، در مجموع 5178 مدرک بازیابی شد. به منظور ترسیم نقشه هم‌رخداد واژگان، از نرم‌افزار وس ویور[2] استفاده شد و به منظور داشتن نقشه‌ای قابل تحلیل، با اعمال آستانه حداقل 50 رخداد، 86 واژه به مرحله تحلیل و ترسیم نقشه هم‌رخدادی وارد شدند. یافته‌‌ها: نتایج این پژوهش نشان داد که کانالهای انتقال دانش بین دانشگاه و صنعت، جنبههای مختلفی را شامل میشود. این کانالها ممکن است رسمی، غیررسمی یا ترکیبی باشند. همچنین جریان دانش بین صنعت و دانشگاه میتواند هدفمند یا بدون هدف باشد که در صورت هدفمند بودن دوسویه، و در حالت بدون هدف، یک‌سویه خواهد بود. این دانش میتواند عیان یا نهان باشد. در کانالهای انتقال دانش مسائلی مانند تجاریسازی یا هزینه سودمندی و برگشت مالی نیز مورد توجه بوده است. همچنین این کانالها و انتقال دانش بین دانشگاه و صنعت، به نوعی سرمایه اجتماعی در نظر گرفته میشود. بررسی ارتباط بین صنعت و دانشگاه از جنبههای علم‌سنجی و براساس نقشه هم‌رخداد واژگان هم نشان داد که مباحثی همچون عملکرد و تأثیر همکاری‌‌ها، انتقال دانش، تریپل هلیکس، صنعت، انتقال فناوری، دانش، کارآفرینی و تحقیق و توسعه، از مهم‌‌ترین مفاهیم استخراج شده بوده‌‌اند. نقشه علمی و خوشه‌‌های شکل‌گرفته نشان‌دهنده اهمیت موضوع کانالهای جریان دانش صنعت و دانشگاه از سوی پژوهشگران بوده است و در این بین تأثیر همکاری‌‌ها در انتقال دانش اهمیت دارد. در مجموع چهار خوشه موضوعی در نقشه هم‌رخداد واژگان تحلیل شده، تشکیل شد. نتیجه‌گیری: کانالهای بین دانشگاه و صنعت در پژوهشهای مختلف مورد توجه بوده و تشکیل خوشه‌‌های موضوعی نیز نشان‌دهنده این اهمیت است. تنوع میان کانالها نشان می‌‌د‌‌هد که بررسی جامع و مانع ارتباطات میان دانشگاه و صنعت، نیازمند استفاده از شاخص‌‌های زیادی است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| کانال جریان دانش؛ دانشگاه؛ صنعت؛ مرور روایتی؛ نقشه هم‌رخداد واژگان؛ پایگاه وب آو سایسن؛ علم‌سنجی؛ همکاری علمی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Knowledge Flow Channels Between University and Industry: Scientometrics and Review Study | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mansoureh Serati Shirazi1؛ Rouhallah Khademi2 | ||
| 1Assistant Professor, Islamic World Science & Technology Monitoring and Citation Institute (ISC), Shiraz, Iran | ||
| 2Assistant Professor, Department of Knowledge and Information Science, Semnan University, Semnan, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Purpose: The application of knowledge generated in universities is crucial for its dissemination outside of academic environments, particularly in industrial settings. Lack of familiarity with these channels and their features can lead to failure in achieving the ultimate goal of this communication. Therefore, the purpose of this research is to investigate the channels of knowledge flow between universities and industries. Method: This study employs a scientometric approach, utilizing co-word analysis and narrative review techniques. Using the narrative review approach, we conducted searches in the most important international databases, which served as the theoretical framework for this study. In the second stage of this research, a scientometric approach was employed to uncover the connections, key words, and the scientific map formed by the relationships between words. The co-word technique was utilized for this purpose. In this way, the query "(university AND industry AND (channel OR transfer OR spillovers OR flow OR dissemination))" was searched in the Topic field of the Web of Science database, which is known as one of the most reliable citation databases. The time span was from 1975 to November 27, 2022, and the search was performed in the Web of Science Core Collection, including the Science Citation Index Expanded (SCI-EXPANDED) from 1980 to the present, the Social Sciences Citation Index (SSCI) from 1980 to the present, the Arts & Humanities Citation Index (AHCI) from 1975 to the present, the Conference Proceedings Citation Index - Science (CPCI-S) from 1990 to the present, the Conference Proceedings Citation Index - Social Science & Humanities (CPCI-SSH) from 1990 to the present, the Book Citation Index - Science (BKCI-S) from 2005 to the present, the Book Citation Index - Social Sciences & Humanities (BKCI-SSH) from 2005 to the present, and the Emerging Sources Citation Index (ESCI) from 2005 to the present. A total of 5178 documents were retrieved using this search strategy. To create a co-word map, the VOSviewer software was utilized. In order to generate an analyzable map, a threshold of at least 50 occurrences was applied, resulting in 86 words being entered for the analysis and creation of a co-occurrence map. Findings: Examining the flow of knowledge channels between universities and industries revealed that these channels may be formal, informal, or a combination of both. Also, the exchange of knowledge between the industry and the university can be intentional or incidental. This knowledge can be explicit or tacit. On the other hand, in channels for transferring knowledge, considerations such as commercialization, cost-benefit analysis, and financial return have also been taken into account. Furthermore, these channels and the transfer of knowledge between universities and industries are considered a form of social capital. Examining the relationship between industry and university from a scientometric perspective, and based on the co-occurrence map of words, it is evident that topics such as the performance and impact of cooperation, knowledge transfer, triple helix, industry, technology transfer, knowledge, entrepreneurship, and research and development are the most important concepts extracted. The scientific map and the formed clusters illustrate the significance of knowledge flow channels between industry and university researchers, highlighting the importance of cooperation in knowledge transfer. In total, four topic clusters have been identified in the co-word map. Conclusion: The channels between universities and industry have been the focus of various research studies, and the formation of thematic clusters further underscores this significance. The diversity among the channels indicates that a thorough analysis of the knowledge flow between the university and the industry requires the use of multiple indicators. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Knowledge Flow Channel, University, Industry, Narrative Review, Co-Word, VOSviewer | ||
| مراجع | ||
|
صراطی شیرازی، م.، عصاره، ف.، فرج‌پهلو، ع. (1396). بررسی ارتباط میان هم‌انتشاری دانشگاه-صنعت و تجاریسازی دانش دانشگاهی در قالب اسپین‌‌آف در ایران. پژوهشنامه علم‌سنجی، 6(3): 135-146.
https://doi.org/10. 2070/rsci.2017.514
عبدخدایی، ز.، طیوری، ا. (1398). تفاوت‌های مرور روایتی و مرور نظام‌مند. مجله ایرانی آموزش در علوم پزشکی، ۱۹: 166-168. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 528 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 304 |
||