بررسی تاثیر مدیریت دانش و سرمایه‌های فکری در کسب مزیت رقابتی و اولویت‌بندی آن به روش AHP (مورد مطالعه: شرکت بیمه ایران) | ||
| علوم و فنون مدیریت اطلاعات | ||
| مقاله 14، دوره 8، شماره 2، تیر 1401، صفحه 373-404 اصل مقاله (4.74 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22091/stim.2021.7000.1604 | ||
| نویسندگان | ||
| ودود جوان امانی1؛ حمید اکبری* 2 | ||
| 1استادیار، گروه مدیریت بازرگانی، واحد فیروزکوه، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران. | ||
| 2دانشجوی دکتری، گروه مدیریت دولتی، گرایش منابع انسانی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| هدف: هدف این تحقیق بررسی تاثیر مدیریت دانش و سرمایه‌های فکری در کسب مزیت رقابتی و اولویت‌بندی آن به روش AHP در شرکت بیمه ایران می‌باشد. روش‌شناسی: روش ﺗﺤﻘﯿﻖ حاضر از ﻧﻮع ﺗﻮﺻﯿﻔﯽ- ﭘﯿﻤﺎﯾﺸﯽ اﺳﺖ. برای جمع‌آوری داده‌ها، از روش کتابخانه‌ای (مطالعه اسناد و مدارک) و روش میدانی (پرسشنامه) استفاده شد. جامعه آماری این تحقیق از کارکنان شرکت بیمه ایران به تعداد 3000 نفر انتخاب شدند. برای تعیین اندازه نمونه آماری از جدول مورگان استفاده گردید که با توجه به حجم جامعه آماری، تعداد نمونه آماری 341 نفر برآورد شد. مقدار آلفای کرونباخ برای متغیرهای مدیریت دانش، سرمایه فکری و مزیت رقابتی به ترتیب 956/0، 926/٠ و 250/1 بدست آمد که بیانگر قابلیت اعتماد بالای پرسشنامه‌ها است. فرضیه‌های پژوهش نیز با استفاده از مدل معادلات ساختاری و نرم‌افزارهای lisrel و Spss مورد بررسی قرار گرفته و همه فرضیهها تأیید شدند. نتایج: ﻧﺘﺎﯾﺞ بدست آمده از ﺗﺠﺰﯾﻪ و ﺗﺤﻠﯿﻞ دادهﻫﺎی آﻣﺎری در ﺳﻄﺢ ﻣﻌﻨﯽداری 05/0، ﺑﯿﺎﻧﮕﺮ وﺟﻮد تاثیر مدیریت دانش و سرمایه‌های فکری در کسب مزیت رقابتی می‌باشد. نتیجه اولویت‌بندی نیز بیانگر این است که توزیع دانش با وزن 0.246 بیشترین تاثیر را در بین ابعاد مدیریت دانش دارد و نگهداری دانش با وزن 0.119 کم‌ترین تاثیر را دارد. همچنین سرمایه رابطه‌ای با وزن 0.210 بیشترین تاثیر را در بین ابعاد سرمایه فکری و سرمایه سازمانی با وزن 0.130 کم‌ترین تاثیر را دارد. ابعاد سرمایه فکری با اشتراک دانش ارتباط مستقیم و معناداری داشته و سرمایه فکری ارتباط معناداری با اشتراک دانش دارد. به علاوه، سرمایه فکری منجر به بهبود اشتراک دانش کارکنان می‌شود. ﻧﺘﺎﻳﺞ آزﻣﻮن فرضیهها ﺣﺎﻛﻲ از ﺗﺎﻳﻴﺪ راﺑﻄﻪ ﻣﺜﺒﺖ و ﻣﻌﻨﺎدارى ﺑﻴﻦ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﻓﻜﺮى و ﻣﺰﻳﺖ رﻗﺎﺑﺘﻲ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ؛ بدین معنی که متغیر مدیریت داﻧﺶ ﺑﺮ ﻛﺴﺐ ﻣﺰﻳﺖ رﻗﺎﺑﺘﻰ در شرکت بیمه ایران تاثیر مثبت و معنی‌داری می‌‌گذارد. نتیجه‌گیری: سازمان‌های برخوردار از مدیریت سرمایه فکری اصولاً عملکرد بهتری نیز دارند.لذا، سازمان‌ها باید تلاش بیشترى در جهت ایجاد تمایل و توانمند ساختن کارکنان خود براى به اشتراک‌گذارى دانش و کسب مزایای رقابتی انجام دهند. توسعه و بهبود سرمایه اجتماعی، سرمایه فکری و مدیریت دانش در سازمان، نه تنها مستلزم بهبود ارتباطات و تعاملات مبتنی بر اعتماد میان اعضای سازمان بوده، بلکه نیازمند ساختار و فناوری مطلوب و مناسب هر سازمان است. بنابراین، سرمایه اجتماعی می‌تواند به عنوان یکی از قابلیت‌های سازمان به‌شمار آید و در خلق و تسهیم دانش موجود در سرمایه‌های فکری و مدیریت دانش سازمان کمک بسیار نماید. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| مدیریت دانش؛ سرمایه فکری؛ مزیت رقابتی؛ عملکرد سازمان؛ شرکت بیمه ایران | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The Impact of Knowledge Management and Intellectual Capitals on Achieving Competitive Advantage and Ranking it with AHP Method (Case Study: Iran Insurance Company) | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Vadood Javan Amani1؛ Hamid Akbari2 | ||
| 1Assistant Professor, Department of Business Administration, Firoozkooh Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran | ||
| 2PhD. Student, Department of Public Administration, Payame Noor University, Tehran, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Aim: The purpose of this research is to investigate the impact of knowledge and intellectual capital management in gaining competitive advantage and its prioritization using the AHP method in Iran Insurance Company. Methodology: The research method is descriptive-survey type. To collect data, the library method (reading documents) and field method (questionnaire) were used. The statistical population of this research was selected from 3000 Iranian insurance company employees. To determine the size of the statistical sample, Morgan's table is used, according to the size of the statistical population; the number of the statistical sample was estimated to be 341 people. The value of Cronbach's alpha for the variables of knowledge management, intellectual capital, and competitive advantage was obtained as 0.956, 0.926, and 1.250, respectively, which indicates the high reliability of the questionnaires. Hypotheses were investigated using the structural equation model and Lisrel and SPSS software. Meanwhile, all hypotheses were confirmed. Findings: The results obtained from the analysis of statistical data at the significance level of 0.05 indicate the existence of the effect of knowledge management and intellectual capital in gaining a competitive advantage. The result of prioritization also shows that knowledge distribution with a weight of 0.246 has the most effectiveness among the dimensions of knowledge management and knowledge maintenance with a weight of 0.119 has the least effect. Also, relational capital with a weight of 0.210 has the most impact among the dimensions of intellectual capital, and organizational capital with a weight of 0.130 has the least effect. According to the results, dimensions of intellectual capital have a direct and significant relationship with knowledge sharing, and intellectual capital has a significant relationship with knowledge sharing. In addition, intellectual capital leads to improved employee knowledge sharing. The results of the hypothesis test confirm the positive and significant relationship between intellectual capital and competitive advantage. This means that the variable of knowledge management has a positive and significant effect on gaining a competitive advantage in Iran's insurance companies. Conclusion: Organizations with intellectual capital management generally perform better. Therefore, organizations should make more efforts to create the desire and empower their employees to share knowledge and gain competitive advantages. The development and improvement of social capital, intellectual capital, and knowledge management in the organization not only requires the improvement of communication and interactions based on trust between the members of the organization but also requires the structure and appropriate technology of each organization. Therefore, social capital can be considered as one of the capabilities of the organization and help a lot in the creation and sharing of knowledge in the intellectual capital and knowledge management of the organization. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Knowledge Management, Intellectual Capital, Competitive Advantage, Organization Performance, Iran Insurance Company | ||
| مراجع | ||
|
اکبرزاده، ز.، مهرمنش، ح.، هاشم‌زاده خوراسگانی، غ. (1393). تحلیل اثر قابلیت نوآوری بر کارآفرینی با رویکرد مزیت رقابتی پایدار در صنایع کوچک و متوسط (شهرک صنعتی کاوه). مدیریت کسب و کار، 6(23)، 148-123.
اکبری، م.، فرخنده، م.، ایاغ، ز. (1398). بررسی تأثیر رقابت در بازار محصول بر عملکرد مالی با تعدیل‌کنندگی کیفیت افشای اطلاعات: شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. مدیریت دارایی و تامین مالی، 7(1)، 44-29.
DOI: 10.22108/amf.2018.108951.1236
پازوکی، ع. (1399). مدیریت استراتژیک با رویکرد مدیریت دانش. تهران: انتشارات شریف‌زاده.
جلالی، م.ج.، افرازه، ف.، نظافتی، ن. (1397). طراحی و بکارگیری نرم‌افزار سیستم جامع مدیریت دانش در وزارت راه و ترابری جمهوری اسلامی‌ایران. در: تهران: پنجمین کنفرانس بین‌المللی مهندسی صنایع.
حاجی‌زاده، پ.، سرداری، ا. (1397). تأثیر مدیریت دانش بر بهبود عملکرد نوآورانه سازمان با تأکید بر نقش میانجی یادگیری سازمانی (مورد مطالعه: هولدینگ تولید محصولات پتروشیمی قائد بصیر). مدیریت راهبردی دانش سازمانی، 1(2)، 93-63.
خداداد حسینی، س.، لاجوردی، م. (1398). بررسی تأثیر فناوری اطلاعات، مدیریت دانش و یادگیری سازمانی بر عملکرد سازمانی. مدیریت منابع در نیروی انتظامی، 7(1)، 160-135.
خیراندیش، م.، دوستکام، ک.، حسینایی، ی. (1390). نقش عوامل فناورانه در موفقیت مدیریت دانش در سازمان. مدیریت نظامی، 11(44)، 88-69.
دارابی، ر.، نصیری، م.، مولایی ایل ذوله، ع. (1396). بررسی تاثیر سرمایه فکری بر فرایندهای مدیریت دانش متاثر از فرهنگ سازمانی (مطالعه موردی: دانشگاه علوم پزشکی استان مازندران). مدیریت سلامت،۲۰(۶۸)، 65-74.
دانش، ف.، کاظمی علیشاهی، ح.، رحیمی، ص.، سهیلی، ف. (1399). رابطه سرمایه اجتماعی با سرمایه فکری و مدیریت دانش در بیمه ایران. علوم و فنون مدیریت اطلاعات، 6(2)، 155-122.
DOI: https://stim.qom.ac.ir/article_1639.html
درانی، ک.، ادیبان، ه. (1394). بررسی رابطه فرایندهای مدیریت دانش با عملکرد شغلی کارکنان در آموزش عالی (مطالعه موردی دانشگاه تهران. بازیابی دانش و نظام‌های معنایی، 1(4)، 25-1.
رحیمی، ا. (1396). بررسی تاثیر مدیریت دانش بر عملکرد مالی با میانجی‌گری یادگیری سازمانی. نوآوری‌های مدیریت آموزشی، 12(48)، 21-7.
رخشانی، ج.، غیبی، ب. (1394). مروری بر مفهوم مدیریت دانش در سازمان. در: تهران: کنفرانس بین‌المللی مدیریت و اقتصاد در قرن 21.
زراعت‌کار، س.، کاس آقائی، ن. (1399). تأثیر قابلیت سازمان بر عملکرد با نقش میانجی مزیت رقابتی در شرکت سهامی بیمه ایران شهر تهران. توسعه مدیریت منابع انسانی و پشتیبانی، 56، 154-127.
سلیلی، س.س.، حمیدی‌زاده، م.، قره‌چه، م.، حاجی‌کریمی، ع. (1398). کارکردهای مدیریت دانش بازاریابی بر توانمندسازی مزیت‌های رقابتی. کاوش‌های مدیریت بازرگانی، 11(21)، 425-403.
صحّت، س.، مظلومی، ن.، فخیمی محمد‌پور، ح. (1394). رابطۀ بین نوآوری سازمانی و مزیت رقابتی در شرکت‌های بیمه. پژوهشنامه بیمه، 30(2)، 34-1.
علیقلی، م.، بازایی.، ق.، عسگری ماسوله، س. (1390). نقش مدیریت دانش در کسب مزیت رقابتی. مدیریت کسب و کار، 3(9)، 269-240.
غفوری، ا.، ثابت ع.، انوری، ع. (1399). بررسی ارتباط بین سرمایه فکری با عملکرد مالی بر اساس نقش میانجی اشتراک دانش. رویکردهای پژوهشی نوین در مدیریت و حسابداری، 4(28)، 14-1.
فرهادیار، ع.، فرهادیار، ف.، دهقان چوبر، ع.، اسکندریان، م. (1399). بررسی تأثیر سرمایه فکری و استراتژی کارآفرینی بر عملکرد شرکت با توجه به نقش میانجی مزیت رقابتی (مطالعه موردی: شرکت صنایع غذایی سحر). مطالعات مدیریت و حسابداری، 6(4)، 263-248.
کدیورنیا، م.م.، میلادیان، ح. (1396). مزیت رقابتی سرمایه‌های فکری سازمان. تهران: سخنوران.
کشاورز افشار، ر.، کشاورزی، ع.، سهرابی، ش. (1400). شناسایی و اولویت‌بندی مؤلفه‌های موثربر بلوغ مدیریت دانش در سازمان‌های دولتی ایران. مطالعات بین رشته‌ای دانش راهبردی، 11(45)، 296-271.
DOR: 20.1001.1.24234621.1400.11.45.10.1
مظاهری، س.، پورجعفری، س. (1394). تبیین عناصر کلیدی سرمایه فکری و مدیریت دانش با هدف خلق مزیت رقابتی در مدل ECR با تاکید بر فرایند توسعه محصول جدید NPD. در: تهران: هفتمین کنفرانس ملی و اولین کنفرانس بین‌المللی مدیریت دانش.
نیک‌خواه تکمه داش، ی.، حسینی، س.، کرمی، ا. (1398). تأثیر مدیریت منابع انسانی دانش‌محور بر عملکرد نوآوری در شرکت‌های کوچک و متوسط صادرکننده ایرانی. مدیریت کسب و کار بین‌المللی، 2(4)، 21-1.
هاشمی، س.ح.، اکرادی، ک.، یوسفی، م. (1395). بررسی تاثیر مدیریت منابع انسانی بر مدیریت دانش و نوآوری سازمانی. بازیابی دانش و نظام‌های معنایی، 2(8)، 20-1. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 999 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 629 |
||