پژوهشی پیرامون همگرایی دیپلماسی علمی و حکمرانی داده علم، فنّاوری و نوآوری | ||
| علوم و فنون مدیریت اطلاعات | ||
| مقاله 2، دوره 11، شماره 2، شهریور 1404، صفحه 33-70 اصل مقاله (4.58 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22091/stim.2024.10719.2096 | ||
| نویسندگان | ||
| سمیه قویدل* 1؛ فرشید دانش2؛ وحید قره بقلو3 | ||
| 1کارشناس ارشد مدیریت دانش، شرکت خدمات انفورماتیک. | ||
| 2دانشیار گروه مدیریت اطلاعات، مؤسسه استنادی و پایش علم و فناوری جهان اسلام (ISC)، شیراز، ایران. | ||
| 3دانش‌آموخته علمسنجی دانشگاه شاهد، نهاد کتابخانه‌های عمومی زنجان،ایران. | ||
| چکیده | ||
| هدف: دیپلماسی علم و فنّاوری به‌عنوان یک کاتالیزور در ارتقای جایگاه کشورها در بسیاری از قلمروها محسوب و به‌مثابه پلی میان همکاری‌های پژوهشی و فنّاوری لحاظ می‌شود. حکمرانی داده و اطلاعات، در فرآیندهای سیاستگذاری همچنین الزامات و دستاوردهای این تعاملات نقش داشته و علاوه بر ایجاد آگاهی می‌تواند موجب راهبری، کنترل و هماهنگی هرگونه اقدام از طرف کشورها، موسسات، متخصصان جهت کسب و تحقق منافع فردی یا مشترک گردد. مدیریت هوشمند عظیم داده‌ها و سیاستگذاری در این خصوص با واکاوی و بررسی تحلیلی انتشارات بین‌المللی قلمرو مذکور برای حاکمیت و دولت دارای اهمیت است. در عصر اطلاعات، دیپلماسی علمی و حکمرانی داده نه تنها می‌توانند به‌عنوان نیروی محرکه‌ای برای توسعه‌ی پایدار و همکاری‌های بین‌المللی عمل کنند، بلکه به‌عنوان بستری برای تبادل دانش و فناوری، زمینه‌ساز تحولات ژرف در ساختارهای اجتماعی و اقتصادی جهانی نیز هستند. پژوهش حاضر با هدف انجام پژوهشی پیرامون همگرایی دیپلماسی علمی و حکمرانی داده علم، فنّاوری و نوآوری با روش‌های متداول علمسنجی با روش براساس داده‌های بین‌المللی است. هدف این مقاله پژوهش علمسنجی پیرامون همگرایی دیپلماسی علمی و حکمرانی داده قلمرو علم، فنّاوری و نوآوری در سطح بین‌المللی با دیدگاهی اکتشافی است. روش: پژوهش کنونی، که جنبه‌ای کاربردی دارد، از طریق به‌کارگیری روش‌های علمسنجی (همچون هم‌استنادی، هم‌نویسندگی، نمودار راهبردی) و با دیدگاهی اکتشافی، که از تحلیل نمودار راهبردی نشات گرفته، به انجام رسیده است. این دیدگاه اکتشافی، به‌عنوان ابزاری برای شناسایی زمینه‌های تازه‌ای که می‌توانند در مرکز توجه پژوهش‌های آتی قرار گیرند، مورد استفاده قرار گرفته است. بنابراین، در این مطالعه، نمودار راهبردی به‌عنوان مسیری برای کشف و تسهیل درک روندهای جهانی مرتبط با موضوع مورد بررسی عمل کرده است. در این پژوهش تمامی انتشارات با موضوع حکمرانی داده و اطلاعات و دیپلماسی علمی (1996 تا 2023) از پایگاه «مجموعه هسته وبگاه علم» که قدیمی‌ترین و معتبرترین پایگاه استنادی جهان در سه دهه اخیر محسوب می‌شود، استخراج شد. با استفاده از راهبرد جستجو تعداد 1367 مدرک بازیابی شد. اطلاعات کتابشناختی رکوردها (نویسندگان و کشورها، عناوین مقالات، استنادات، انتشارات و موضوعات) در قالب بلوک‌های داده‌ای و در فرمت تکست استخراج و در نرم‌افزار مایکروسافت اکسل فراخوانی شد. داده‌های واکشی‌شده با استفاده از نرم‌افزار تخصصی علمسنجی Biblimetrix R، Microsoft Excel و Vosviewer مورد تحلیل و دیداری‌سازی قرار گرفته است. یافته‌ها: بر اساس تحلیل‌های انجام شده، انتشارات از روند رو به رشدی در بازه زمانی مورد بررسی برخوردار است. تعداد 1367 مقاله در این زمینه در پایگاه مجموعه هسته وبگاه علم نمایه شده است و تعداد 5166 نویسنده با یکدیگر همکاری داشته‌اند. همچنین تحلیل داده‌ها حاکی از آن است که کشورهای انگلستان، آمریکا، چین، کانادا و استرالیا بیشترین سهم تولید علم را در حوزه مذکور از آن خود کرده است. در این میان سهم ایران با 4 مدرک کمتر از یک درصد تولیدات علمی بین‌المللی بود. "JONES, KH" فعال‌ترین پژوهشگر در تولید علمی بوده و بیشترین همکاری بین نویسندگانی با پست‌های سازمانی مربوط به دانشگاه‌های آکسفورد، دانشگاه ادینبورگ انگلستان، دانشگاه سوانسی انگلستان انجام شده بود. بیشترین مشارکت در انتشار بروندادهای علمی بین انگلستان با دیگر کشورها شکل گرفته است و مراکز این کشور بیشترین منابع مالی را برای پژوهش‌های حوزه حکمرانی داده و اطلاعات و دیپلماسی علم، در اختیار پژوهشگران قرار داده‌اند. کلیدواژه‌های "data governance" (309 هم‌رخدادی)، "science diplomacy" (135 هم‌رخدادی) و "big data" (87 هم‌رخدادی) سه کلیدواژه‌ی پربسامد شناسایی شدند. پربسامدترین کلیدواژه مفهومی در بُعد I نمودار راهبردی قرار گرفته است که نشان از بلوغ مفاهیم این خوشه دارد. بررسی دقیق نمودارهای استراتژیک علمسنجی مشخص نمود که تکرار بالای کلیدواژه‌های مفهومی در یک خوشه خاص، مؤید استحکام و پذیرش گسترده‌ی آن مفاهیم در اندیشه‌های علمی است. نتیجه‌گیری: در این پژوهش چشم‌اندازی متفاوت به دو موضوع همگرایی دیپلماسی علمی و حکمرانی داده نتایجی در برداشت که به سیاست‌گذاران جهت مشارکت، تعامل و نقش‌آفرینی در امور پژوهشی کمک شایانی می‌نماید. زیرا نتایج به برنامه‌ریزان کمک می‌کند تا با برنامه‌ریزی براساس یافته‌های ارائه‌شده در این پژوهش به ارتقای جایگاه دیپلماسی علمی و فنّاوری درخور با تکیه بر مستندات و یافته‌های قابل استناد نائل شوند. گسترش همکاری و تعامل فعال، سازنده و الهام بخش در حوزه علم و فنّاوری با سایر کشورها و مراکز علمی و معتبر در سایه نتایج مربوط به دیپلماسی که در این پژ.هش بدان پردخته شد، تسهیل‌گر و بهبود دهنده است. مدل‌ها و نقشههای علمی این پژوهش نمایانگر رشد روزافزون فعالیت‌های علمی و سازماندهی ساختار فکری و علمی تشکیل‌دهنده قلمرو موضوعی مورد بررسی بود. با استفاده از ابزارهای علمسنجی، ساختار فکری حاکم بر قلمرو موضوعی دیپلماسی علمی و حکمرانی داده در قالب خوشه‌های موضوعی و مفهومی مشخص شد و میزان بلوغ و انسجام هر یک از خوشه‌ها در نمودار راهبردی، نشانگر روندهای جهانی جاری مطالعات قلمرو مذکور است. ضمن این‌که به کشف روابط مفهومی پیچیده حاکم بر پژوهش‌های معتبر بین‌المللی قلمرو مذکور پرداخته شد، زوایای مختلف را روشن ساخته، شکاف‌های موجود در پژوهش‌ها را برجسته نموده است. نتایج تحلیل، راهگشای برنامه‌ریزان و سیاست‌گذاران در سازمان‌ها و مراکز فعال برنامه‌های راهبردی علم، فنّاوری و نوآوری، خواهد بود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| علم؛ فنّاوری و نوآوری؛ سیاستگذاری علم و فنّاوری؛ دیپلماسی علم و فنّاوری؛ حکمرانی داده؛ علمسنجی؛ وبگاه علوم؛ مجموعه هسته وب&rlm؛ گاه علم | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| A Study on the Convergence of Scientific Diplomacy and Governance of Data in Science, Technology, and Innovation | ||
| نویسندگان [English] | ||
| somayeh ghavidel1؛ Farshid Danesh2؛ vahid gharebaghloo3 | ||
| 1Ph.D. in Information Science and Knowledge Studies, Master’s in Knowledge Management, Informatics Services Company. | ||
| 2Associate Professor Department of Information Management. Islamic World Science & Technology Monitoring and Citation Institute (ISC), Shiraz, Iran. | ||
| 3M.A. graduate in scientometrics, Iran Public Libraries Foundation, Zanjan, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Purpose: Science and technology diplomacy is regarded as a catalyst in elevating the status of countries across many domains and is considered a bridge between research and technological collaborations. Data and information governance play a role in policy-making processes, as well as the requirements and outcomes of these interactions, creating awareness and potentially leading to the guidance, control, and coordination of any action by countries, institutions, and experts to achieve individual or collective benefits. The intelligent management of vast data and policy-making in this regard, through analytical examination and review of international publications in the said domain, is significant for sovereignty and government. In the information age, scientific diplomacy and data governance can act not only as a driving force for sustainable development and international cooperation but also as a platform for the exchange of knowledge and technology, fostering profound transformations in global social and economic structures. The present research aims to conduct a study on the convergence of scientific diplomacy and data governance in science, technology, and innovation using conventional scientometric methods based on international data. The goal of this article is to explore scientometric research on the convergence of scientific diplomacy and data governance in the realm of science, technology, and innovation at an international level with an exploratory perspective. Methodology: The current research, which has a practical aspect, has been conducted through the use of scientometric methods (such as co-citation, co-authorship, strategic diagram) and with an exploratory approach derived from the analysis of the strategic diagram. This exploratory perspective has been utilized as a tool for identifying new areas that can be at the center of future research. Therefore, in this study, the strategic diagram has acted as a pathway for discovering and facilitating the understanding of global trends related to the subject under investigation. In this research, all publications on the topic of data governance, information, and scientific diplomacy (1996- 2023) were extracted from the ‘Web of Science Core Collection,’ which is considered the oldest and most authoritative citation database in the world over the past three decades. Using a search strategy, 1367 documents were retrieved. The bibliographic information of the records (authors and countries, article titles, citations, publications, and subjects) was extracted in data blocks and in text format and called up in Microsoft Excel software. The retrieved data has been analyzed and visualized using the specialized scientometric software Biblimetrix R, Microsoft Excel, and Vosviewer.” Findings: Based on the analyses conducted, publications have experienced a growing trend within the time frame under review. A total of 1,367 articles in this field have been indexed in the core collection database of the scientific website, and 5,166 authors have collaborated with each other. Moreover, data analysis indicates that the countries of the United Kingdom, the United States, China, Canada, and Australia have had the largest share of scientific production in the said domain. Among these, Iran’s share was less than one percent of international scientific outputs, with only four documents. ‘JONES, KH’ has been the most active researcher in scientific production, with the most collaborations occurring between authors holding organizational positions related to the universities of Oxford, the University of Edinburgh, and Swansea University in the UK. The greatest participation in the publication of scientific outputs has been formed between the UK and other countries, and institutions in this country have provided the most financial resources for research in the fields of data governance, information, and science diplomacy to researchers. The keywords ‘data governance’ (309 co-occurrences), ‘science diplomacy’ (135 co-occurrences), and ‘big data’ (87 co-occurrences) were identified as the most frequent. The most frequent conceptual keyword is located in dimension I of the strategic diagram, indicating the maturity of the concepts in this cluster. Discussion: In this research, a different perspective is presented on two topics: the convergence of scientific diplomacy and data governance. The results obtained offer significant assistance to policymakers for participation, interaction, and role-playing in research affairs. This is because the findings help planners to enhance the status of scientific diplomacy and technology appropriately by planning based on the documented and citable findings presented in this research. The expansion of active, constructive, and inspiring collaboration and interaction in the field of science and technology with other countries and reputable scientific centers is facilitated and improved by the results related to diplomacy discussed in this study. The models and maps of this research demonstrate the increasing growth of scientific activities and the organization of the intellectual and scientific structure that constitutes the subject domain under review. Using scientometric tools, the intellectual structure governing the subject domain of scientific diplomacy and data governance was defined in the form of thematic and conceptual clusters, and the maturity and coherence of each cluster in the strategic diagram indicate the current global trends of studies in the said domain. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| science, technology and innovation, science and technology policymaking, science and technology diplomacy, data governance, scientometrics | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 698 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 61 |
||